Eserlere Göre Listeleme

"Amerikan iç savaşını durduran kitap!" İngiltere'den Amerika'ya gelen siyasal kuramcı ve yazar Thomas Paine, Ocak 1776'da Sağduyu [Common Sense] adlı 50 sayfalık bir kitapçık yayımladı. Üç ay içinde kitapçıktan 100 bin adet satıldı. Paine, soydan geçen krallık anlayışına saldırıyor ve bir tek dürüst adamın bile toplum için gelmiş geçmiş tüm taçlı zorbalardan daha değerli olduğunu söylüyordu. Ona göre seçenekler, ya zorba bir krala ve yıpranmış bir hükümete sürekli boyun eğmek ya da kendi kendisine yeterli ve bağımsız bir cumhuriyet olarak mutlu yaşamaktı. Tüm kolonilerde dağıtılan Sağduyu, iç barışın sağlanması ve bağımsızlık isteğinin somutlaşmasında yardımcı oldu.

Sağım Solum Önüm Arkam geniş bir karakter kadrosuyla yakın tarihimizi, geçtiğimiz kırk yılı kat eden bir roman. İki ailenin, Selen ile Ceren ve Eylem ile Devrim adlı kız kardeşlerin hikâyesine yoğunlaşıyor. Küçük bir Ege kasabasında yaşayan genç kızlar sağ sol saflaşmasına, mahalle çocuklarının çekişmesine tanık olurlar. Gelgelelim hiçbiri sadece seyircisi değil bizzat faili de oldukları bu gelişmelerden yara almadan kurtulamaz; günbegün şiddetin gemi azıya aldığı bir ortamda katledilen gençliği, darbe dönemini ve baskıyı yaşarlar. Günümüzü de anlatan bu roman, başkarakterlerin büyükşehre göçlerini, kuşak çatışmasını, kardeş rekabetini, aile kurma çabaları ve aşklarını gözler önüne seriyor. Tacizlere, baskıya, haksızlıklara karşın hayata tutunan kadınlar bir yandan da hâkim eril kültürle hesaplaşıyorlar. Özellikle de tükenmeyen arayışları ve adalet duygusuyla gazeteci Selen… Ne var ki bu nitelikleri onu yıllar önce işlenen siyasi bir cinayetin ardındaki sır perdesini aralamaya, daha da ötesi, gerçeklerle duyguları arasında bir seçim yapmaya zorluyor. İlk öykü kitabı Filedelfiya Hikayeleri’yle dikkatleri üzerine çeken Yeşim Erdem, bu ülkenin yakın tarihine ve gerçeklerine sakınmasız bir gözle baktığı Sağım Solum Önüm Arkam’la okurlara dolu dolu bir roman veriyor.

Sağırdere'de, Kemal Tahir, hikayesini köy - kent ikilemi üzerine kurarken, yoksul köylünün küçük dünyasını olanca sadeliği ve samimiyetiyle anlatır. Çocuksu bir aşkla tutulduğu kıza kavuşamayan Mustafa'nın köye katlanamayıp Ankara'ya çalışmaya gitmesi, orada bütün zorluklara rağmen tutunmaya çalışması, kent hayatını görüp, kendini sorgulamaya başlaması, sonrasında ise değişerek köye geri dönmesini anlatan "Sağırdere", bir yandan da naif bir aşk ve ergenlik hikayesidir. Bu pastoral roman, küçük, yoksul ama yaşam dolu dünyaların içine bizi yeniden taşırken, feodal dünyanın acımasızlığını da göz önüne seriyor...

Melville, sanayileşmekte olan bir toplumun hızla değişen maddi ve manevi değerlerini ölçen bir adamın portresi üzerinden Amerika'nın bir panoramasını çiziyor. Mississippi Nehri üzerinde seyreden Sadakat isimli istimbota bir "Nisan Bir" gününde tatlı dilli, usturuplu bir yolcu biner. Her bölümde ona farklı bir kimlikle rastlarız, bazen bir dilsiz, bazense gezmiş görmüş bir adam olur. Peki bu "sağlam adam"ın aslındakim olduğunu bilmek mümkün müdür? Kapitalizmin meşum gövdesini uzatmaya başladığı "Vahşi Batı"nın ehlileştirilme sürecini felsefi, alegorik, neredeyse postmodern bir şekilde anlatan Sağlam Adam, kimliklerin, fikirlerin ve niyetlerin sürekli yeni kisvelere büründüğü bir "maskeli geçit"in anlatısı. "Ölümsüzlüğü çoğumuzdan daha fazla hak ediyordu." -Nathanıel Hawthorne- "Melville'in kusursuza en çok yaklaşan eseri." -H. Bruce franklin- (Tanıtım Bülteninden)